Dabbetül Arz Nedir?

Sayfa Başlıkları

★★★

Menü'de bir önceki sayfada Kabir Azabı Var Mı? konusunu yazarken ölüm uyku benzerliğini bahsettiğime göre şimdi Dabbetü’l arz’a geçebilirim. Bu konu ölüm anında ruhların alınmasıyla ilgili. Müslümanların Kur’an’ı Kerim’le arasındaki uçurumu görmek için bu konu da güzel bir örnek. Dabbe Neml seksen ikinci ayette geçiyor. Ayeti birazdan göstereceğim. Önce hadis denen metinlerdeki karmaşayı göstermek istiyorum.

Dabbetül Arz Hadisleri

Ebu Hüreyre buyurdu ki: "Dabbetu'l-arz, beraberinde Hz. Müsa'nın asası ve Hz. Süleyman (aleyhima's-selam)'ın mühürü olduğu halde çıkar. Asa ile mü'minlerin yüzünü cilalar, mührü de kafırlerin burnuna basar. Öyle ki, sofra ehli toplanınca biri diğerine (yüzündeki parlaklıktan dolayı) "Ey mü'min!" der, diğeri de (öbürüne, burnundaki mühür damgası sebebiyle): "Ey kafır!"der. (Yani mü'min de kafir de yüzünden tanınır). (Tirmizi, Tefsir, Neml (3186))

İbnu Amr İbnu'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Çıkış itibariyle, Kıyamet alametlerinin ilki güneşin battığı yerden doğması, kuşluk vakti insanlara dabbetu'l-arzın çıkmasıdır. Bunlardan hangisi önce çıkarsa, diğeri de onun hemen peşindedir." (Müslim, Fiten 118, (2941); Ebu Davud, Melahim 12, (4310))

Bir de kaynağını aramama rağmen bulamadığım hadis denen metinler var. Dabbe’nin başı öküz başı gibi, gözü domuz gözü gibi, kulağı fil kulağı gibi, boynuzu keçi boynuzu gibi, boynu deve kuşunun boynu gibi, göğsü aslan göğsü gibi, rengi kahverengi gibi, böğrü kedi böğrü gibi, kuyruğu koç kuyruğu gibi, ayakları deve ayağı gibidir.

Uydurma Hadislere Göre Dabbetül Arz'ın Resmi

Dabbe’nin başı gökte, kuyruğu kutupta, ayakları Arabistan yarımadasındadır. Bir başka etinde Dabbe’nin uzunluğunun 60 zira olduğu yazıyor 1 zira 48 cm. Normal bir kişinin dirseğinden orta parmak ucuna kadar ki uzunluktur. Buna göre Dabbe 28 metre olur. Kaynağını bulamadığım hadis denen metinlere göre Dabbe’nin resmini çizmişler.

Allah Ta Ha on beşinci ayette Kıyamet saati gelecektir; herkes yaptığı şeyin karşılığını görsün diye neredeyse onu gizli tutacağım diyor Müslümanlar Kıyamet’ten önce Arabistan kadar canlı çıkmasını bekliyor. Nerede duruyor bu canlı şu anda? Nereden çıkacak? Klasik cevap ne? Allah’ın gücü bunu yapmaya yetmez mi? Allah’ın gücünün neye yetip yetmeyeceğini sorgulayan mı var? Allah diyor ki "kıyameti neredeyse kendimden bile gizleyecektim." Bu kadar gizli bir şeyin Arabistan kadar büyük alameti olur mu arkadaş? Allah Müslümanlara akıl fikir versin.

Kur'an'a Göre Dabbetül Arz Nedir?

Dabbe, ayetlerde anlatılan, öldükten sonra kafirlerle konuşan meleklerdir. Genel olarak Dabbe ne demek, Kur’an’da nasıl geçiyor bununla başlayalım. sonra Melekler dabbe midir bunu görmeye çalışalım.

Dabbe, hareket eden eden her şeye denebiliyor. Mesela alttaki ayette koyu belirttiğim ifadenin Arapçası dabbetin

Ayetin tefsiri şöyle; Allah hemen ceza verecek olsaydı bunu yapardı, o zaman da yeryüzünde hiç bir dabbe kalmazdı. Alttaki ayette de yine koyu belirttiğim ifadenin Arapçası dabbetin.

Dabbe hareket eden her canlıya verilen isim. Dabbenin Kıyamet alameti sanılan ayeti altta. Açıklamalara dikkat edersen Dabbe’nin bambaşka bir şey olduğunu görebilirsin.

Gelenekte Dabbe kelimesi seksen ikinci ayette geçiyor diye sadece bu ayeti alıp Dabbe nedir diye düşünmüşler. Bu hata her konuda yapılıyor. Ayetler bloklar halinde indirilmiş. Bir ayetin öncesinde ve sonrasında neler anlatıldığı çok önemli. Seksen birinci ayette kafirler anlatılıyor. Kafirler körlere benzetilmiş. Kör birine yol tarif edebilir misin? Görmüyor ki nasıl anlasın? Kafirlerde kör gibi davrandığı, görmek istemedikleri için onlara bir şey anlatmak mümkün olmuyor. Allah peygamberimize ancak ayetlere teslim olanlara bir şeyler anlatabileceğini söylemiş. Seksen ikinci ayette kör gibi davranan kafirler için “haklarındaki karar kesinleşince” ifadesi yer alıyor. Dabbe’yi anlamak bu ifadenin ne demek olduğunu anlamaya bağlı. Kafirler hakkında karar ne zaman kesinleşir? Öldükleri zaman. Artık tövbe etme zamanı bitti. Verilen ömür süresi doldu. Kafir oldukları ve bu inanç üzere öldükleri kesinleşti. Allah kafirlerin haklarındaki karar kesinleşince yani öldüklerinde onlara bir dabbe çıkardığını, o dabbenin de kafirlere konuştuğunu söylüyor. O dabbe de kafirlere “Allah’ın âyetlerine kesin bir güvenle güvenmediklerin” söyleyecekmiş.

Kur’an’a baktığımızda kafirlere veya müminlere ölürken konuşan dabbelerin melekler olduğunu görüyoruz. Dabbetü’i arz kafirlere ölüm anında konuşan meleklerdir. Şimdi Kur’an’dan bunun delillerini görmeye çalışalım.

Bir önceki Kabir Azabı bölümünde ölüm anında ya da uykudayken ruhumuzun alındığını ve o andan itibaren bilincin ve zamanın bittiğini görmüştük. Ölüm anında ruhun alınması bilmediğimiz bir tecrübe ama ayetlerden kafirlerin ölüm melekleriyle konuştuğunu görüyoruz. Biz bu olayı görmüyoruz. Hatta bu konu Allah’ın meydan okuduğu bir konudur. Allah Vakıa suresinde mealen “Bana bağlı olmadığınızı düşünüyorsanız ölen kişinin canını geri çevirsenize” diyor.

Kafirlerin Ölürken Konuşmaları

Alttaki ayetlerin öncesinde şirke giren insanlardan bahsediliyor. Bu insanlar ölürken ne yaşayacak, neler söyleyecek bu ayetlerden görüyoruz.

Bu ayetlerin öncesine bakınca da bu ayetlerin de kafirlerden bahsettiğini anlıyoruz.

Meleklerin Ölen Kafirlere Söyledikleri

Diğer ayetlerden de ölüm meleklerinin insanların ruhunu alırken ne yapacağı, ne söyleyeceklerini görüyoruz.

Alttaki ayet Müslümanlar için indirildi. Mekke’de İslam’ı yaşama imkanı kalmadığı dönemde insanlar Medine’ye hicret etti. Alttaki ayet baskılar karşısında hiç bir şey yapmadan duran ve dininden ödün veren insanlar içindir. Bugün hala geçerlidir. Bir yerde dinini yaşamana izin vermiyorlarsa oradan ayrılman lazım yoksa melekler ruhunu böyle alır.

Melekler Dabbe Midir?

Şimdi cevabını arayacağımız soru melekler Dabbe midir? Alttaki ayetlerde Allah’ın yerde ve gökte Dabbeleri olduğu yazıyor.

Gökyüzündeki Dabbeler

Ayetteki koyu cümlenin arapçasına bakarsan dabbe kelimesinin geçtiğini görebilirsin; ve mâ besse fîhimâ min dâbbetin. Demek ki dabbe kelimesi sadece yeryüzündeki için değil gökyüzündeki canlılar için de kullanılmış. O zaman göklerde yaratılmış olan dabbe nedir? Dikkat etmemiz gerek ifadeler var. Burada gökler ifadesi çoğul. Eğer tekil, "gökte hareketli canlıları/dabbeleri var" deseydi bunun gökyüzündeki kuşlar olduğunu söyleyebilirdik ama Allah "gökler" diye çoğul kullanmış. Allah diğer ayetlerde göğü yedi kat olarak yarattığını söylüyor. Birinci kat gökteki dabbeler kuşlar olur da, bu katın üstündeki altı kat gökteki dabbeler nedir? Allah Şura yirmi dokuzuncu ayetin sonunda yeryzündeki ve gökyüzündeki dabbelerin “şartlarını oluşturduğunda onları bir araya toplamanın ölçüsünü de koymuştur” diyor. Şimdi cevabını aradığımız soru bir araya toplanacaklar kimlerdir? Soruların cevabını kendi kafamızdan vermeyeceğiz, Kur'an'dan bulacağız.

Yeryüzündeki Ve Gökyüzündeki Dabbeler Nerede Toplanacak?

Ateistler bile biliyor ki bu toplanma mahşerde olacak. Mahşerde toplanacak olan kimlerdir? diye sorunca da Nebe suresinin otuz sekiz ve devamı ayetlerine bakarsak bunu görebiliriz.

Burada hesap verecek varlıklardan bahsediliyor. Buradaki ruh kim? Daha önce Secde dokuzuncu ayette Allah'ın bize ruhundan üflediğini gördük. Zümer kırk ikide her akşam uyuduğumuzda ruhumuzu aldığını uyandığımızda ise geri verdiğini hatta ölenlerin ruhlarını geri iade etmediğini de gördük. Nebe suresinde otuz sekizinci ayette meleklerin de toplanacağı bildiriliyor. O Gün bütün insanların ruhları ve melekler Allah'ın huzurunda duracaklar. Şura yirmi dokuzuncu ayete tekrar bakarsak; Göklerin, yerin ve her ikisinde yayılmış hareketli canlıların yaratılması Allah’ın âyetlerindendir. Şartlarını oluşturduğunda onları bir araya toplamanın ölçüsünü de koymuştur. Allah gökte ve yerde hareketli canlıla/dabbeler yarattı. Yeryüzündekiler insanlar, göklerdekilerin de melekler olduğu açık bir şekilde görülüyor. O gün geldiğinde Allah emir verecek ve onların hepsi bir ölçüye göre Hesap Meydanında toplanacak.

Dabbe Ölen Kafirlere Durumlarını Haber Veren Meleklerdir

Müminun 99-100. ayetlerde kafirlerin ölüm anında yaşadığı pişmanlığı, meleklerle konuşmasını, Enfal 50-51 ve Nisa 97-98. ayetlerde de meleklerin kafirlerle konuşmasını ve Meleklerin de dabbe olduğunu da gördün. Neml seksen ikinci ayeti tekrar yazayım;

Bu ayetin öncesini ve sonrasını düşününce burada bahsedilen kafirlerin ölümünden başka bir şey olamaz. Kafirler ölünce Allah onlara yerden bir melek çıkarıyormuş, o da kör, sağır gibi davranan kafirlere durumlarını haber veriyormuş. Ezcümle Dabbetü’l arz kıyametten önce ortaya çıkacak Arabistan kadar büyük bir canlı değildir. Ölüm anında kafirlere konuşan melektir.