Tevbe ve İstiğfar Nedir? Allah Bütün Günahları Affeder Mi?

İşlerim neden ters gidiyor diyorsan, bir şeylerden mahrum kalıyorsan, sürekli bulunduğun konumu kaybediyorsan probleminin kaynağı günahların, ilacın da bu sayfada.

Sayfa Başlıkları

★★★

Tövbe Ve İstiğfar Ne Demek?

Tövbe dönüş yapmak demektir. İstiğfar ise o zaman kadar yaptıklarını görmemesi, üstünü örtmesi için Allah'tan istekte bulunmaktır. İnsan tövbe eder istiğfarda bulunursa Allah o kişinin tövbesini kabul edeceğini bildiriyor. Dönüş yapmak için önceden yapılan şeylerin yanlış olduğunu mutlaka idrak etmek gerekir. Bu idrak pişmanlık getiriyor. Bu pişmanlık insanın tövbe ettiğini gösteren güzel bir göstergedir. Yaptıklarının yanlış olduğunu anlayıp ara sıra bile bile yine onlara dönüp, sonra pişman olmak tövbe değildir. Hem günaha devam edip hem de tövbe etmek diye bir şey yok. Bunun istisnası kendini tutamayarak yaptığın günahlardır. Uyuşturucu madde, alkol hatta zina gibi bağımlılık yapan günahlar örnek olabilir. Karamsarlığa gerek yok çünkü Allah kendini tutamayarak günah işleyenlerin tövbesini kabul edeceğini söylüyor.

Allah'ın Kabul Edeceği Tövbe Nasıldır?

Kendini tutamayarak günah işliyorsan, peşine pişman olup tövbe ediyorsan, bir süre sonra kendini tutamayıp tekrar günah işleyip tekrar tövbe ediyorsan bu henüz tövbe değildir ama Allah tövbeni kabul edecek demektir. Tövbe için tam bir dönüş gerekir. Bu da yetmiyor; dönüş yaptıktan sonra da iyi şeyler yapmak lazım. Müslümanların çoğu bunu bilmez. Dille tövbe etmenin yeterli olduğuna inanılır. Halbuki ayette tövbe edip ve iyi şeyler yaparak döndüğümüzü ispatlarsak, Allah tövbeyi o zaman kabul ettiği yazıyor. Sadece lafla "ben tövbe ettim" demek yeterli değildir. Allah’ın ne kadar merhametli olduğunu görmen için yazıyorum; Allah tam bir dönüş yapıp, salih ameller yapmaya başlayan insanların günahlarını da sevaba çeviriyor. Delil alttaki ayet. Dönüş yapan ve iyi iş yapan ifadelerini ayette görebilirsin. Bu ayetten önce cehennemliklerden bahsediyor, o kısmı almadım.

Günahların sevaba çevrilmesi diğer müminlere haksızlık mı tövbe edene merhamet mi? Günahları sevaba çevrilen insanların hesabı sıfırlanır. Günahlar sıfırın üstüne artı değer olmuyor ancak o güne kadar işlenmiş günahlara karşılık gelmiş oluyor. İyi işler yaptıkça sıfırın üstüne artı değer olacak.Yani günah işlemeyenlere, kendisini koruyanlara haksızlık değil.

Tövbe Eden Eceli Gelinceye Kadar Yaşar

Allah tövbe edip dönüş yapmamızı istiyor ki belirlenmiş ecelimize kadar yaşayabilelim.

Açıklamada da görüyorsun, Kur’an’da bize anlatılan geçmiş kavimlerin içinden bir tek Yunus peygamberin kavmi kendilerini yok edecek azap gelmeden tövbe etmiş.

Bu ayetlerden anlıyoruz ki helak olan Ad, Semud, Nuh, Hud, Lut vs kavimleri de kendilerini yok edecek azap gelmeden tövbe etseydi onlar da yaşayabilecekleri maksimum zamanı yaşayabilecekti. Bu ayetlerden anladığımız bir şey daha var; tövbe etmezsek demek ki ömrümüz kısalıyor. Fakat kafirlerin durumunu göz önünde tutup “yüz yaşına kadar yaşayan kafirler ne olacak” diyebilirsin, haklısın; buradaki kriter Yunus halkı gibi uyarılmış ve bilgi sahibi olmak. Eğer bir insan dini bilgiye sahip değilse tövbe etmediği için ecelinin kısalması her zaman doğru değildir. Bunlar Allah’ın kanunları olduğu için ve biz de kimin içinde ne olduğunu bilmediğimiz için kimin eceli kısalıyor uzuyor dışarıdan göremeyiz. Kendimize bakmamız gerekir.

İşlenen Her Haram Bir Mahrumiyet Doğurur

Ayetlerde ism (إِثْم)  diye bir kavram var. Meal okuyanların bunu kolay anlaması için ism yetine “günah” yazıyorlar. Bunları Süleymaniye Vakfı’nın mealinde görebilirsin. Yaptığım kıyaslamalarla benim gördüğüm kadarıyla piyasadaki en doğru, en açıklayıcı meal Süleymaniye Vakfı’nın meali. Ama sen bana körü körüne inanma sen de karşılaştır. Alttaki ayette ism nasıl geçiyor ve açıklamada da ne anlama geldiğini görebilirsin.

İçki ve şans oyunlarında faydalar varmış ama bunlardaki ism faydasından büyükmüş. Doktorlar bir zamanlar damarları genişlettiği için akşamları bir kadeh viski ya da kalbe iyi geldiği için bir kadeh şarap tavsiye ediyordu. Bu, alkolün faydası ama Allah ism diye adlandırdığı, insanları sevaptan uzaklaştıran bu davranışın alkolün faydasından daha büyük olduğunu söylüyor. Bu konudaki diğer ayeti de göstereyim.

İsm denen, Kur’an’da anlatılan günahlar bizi hayırlardan nasıl uzaklaştırıyor, nasıl mahrumiyete sebep oluyor biraz yazmam lazım çünkü bu konu sandığından daha önemli. Tövbe etmek için bunları görmen lazım yoksa nasıl olsa bir gün tövbe eder, dönerim diye oyalanırsın. Bunları bilmek lazım. Yoksa hayatın boyunca günahların yüzünden mahrumiyet yaşarsın ama sebebini bir türlü anlayamazsın. Anladığı dille Kur’an’ı okumadığı için çoğu Müslümanın bu kıssalarda ne anlatıldığından haberi yoktur. Bizdeki genel eğilim Kur’an’ı Arapça telaffuz et, sevap şeklinde. Halbuki Allah bu surelerde ibretlik çok önemli mesajlar veriyor. O yüzden altta yazacağım ayetleri atlamadan oku.

İblis’in Yaşadığı Mahrumiyet

Bundan bana ne kardeşim deme.Allah ibret alalım diye bunları indirdi. Kur'an'da bir kaç surede Adem'in yaratılış kıssası anlatılır. Bakara Suresinde Adem’in yaratılışı şöyle anlatılıyor;

Koyu belirttiğim yerde İblis’in Allah’a söylediğine dikkat ettin mi? Sen Allah’a böyle bir şey söylemeye cesaret edebilir misin? Peki İblis neden Allah’ın emrini yerine getirmedi? Kibir, kendini üstün görme ...

Allah İblis’i kovarken ne demiş; “Sen değerini yitirenlerdensin.” İsm nasıl bir mahrumiyete sebep oldu gördün mü? Allah İblis’e bir tanecik emir verdi “Adem’e saygıyla eğil” İblis sadece bir tanecik emri yerine getirmediği için hem kafir oldu hem de kovularak Allah’a en yakın görevlilerdenken makamını kaybetti. Buna ism deniyor. İşlenen her haram böyle bir mahrumiyet getirir.

Adem Babamızın Yaşadığı Mahrumiyet

İblis Allah’ın yanından kovulunca Allah Adem’i bir bahçeye yerleştirdi ve imtihan etti.İki sureden ayetler göstereceğim. Koyu belirttiğim yerlere dikkat et.

Allah Adem’e iki emir veriyor; birincisi ağaca yaklama ikincisi İblis’i dost bilme. Yerleştikleri bahçede susuzluk, açlık çekmeyecekler. Güneşin etkisini de hissetmeyecekler. Rahat rahat yaşayacaklar. Adem İblis’in düşman olduğunu unutmasaydı İblis Adem’i kandıramazdı. Kandırdığında da Allah’ın ağacı yasakladığını hatırlasaydı yine kendisini toparlardı ama sonuçta Adem Allah’ın iki emrini de tutmadı. Rahat rahat yaşayacağı bahçeden çıkmak zorunda kaldı; “Her ikiniz de biri birinize düşman olarak o bahçeden inin!” İşte bu da ism. İşlenen haram mahrumiyet doğurdu, rahat yaşayacakları yerden ayrılmak zorunda kaldılar.

Hz Adem Hangi Cennetten Çıkarıldı?

Adem ve eşinin ahirette gidilecek cennette imtihan olduklarına dair yaygın bir inanç var. Bu doğru değildir. Adem ve eşi dünyada bir bahçede imtihan oldu. Ayrıntısını bu sayfadan görebilirsin. Hz Adem Hangi Cennetten Çıkarıldı?

İblis Neden Kafir Adem Babamız Neden Günahkar Oldu?

Allah Adem’i yarattığında Adem’e secde edin deyince iblis "ben ondan iyiyim; beni ateşten yarattın ama onu balçıktan yarattın" deyince, burada biz bu ayetleri hızlı hızlı okurken bir şeye yeterince dikkat etmiyoruz. İblis "ben ondan iyiyim, ona secde etmem" dediğinde aslında “ben doğruyum” diyor. İblis doğru olunca kim yanlış oluyor? Emri veren Allah yanlış olmuş oluyor. İblis bu yüzden kafir oldu. Allah’a “balçıktan yarattığına secde etmemi söylediğinde yanlış yapıyorsun çünkü ben ondan üstünüm, ne diye üstün olan beni ona secde etmeye zorluyorsun” demiş oluyor.

Adem’i ele alınca da Allah Adem ve eşine diyor ki   ancak şu ağaca (haramlara/size yasaklanmış şeylere) yaklaşmayın! Yoksa zalimlerden olursunuz, (Bakara 35) Allah ikisini uyarmasına rağmen iblis Adem’i kandırdı. Burada gözümüzden kaçmaması gereken şey Adem Rabbinden birtakım kelimeler öğrendi ve yalvardı. Rabbinin (vahiy ile kalbine bıraktığı) kelimeleri aldı. O da tövbesini kabul etti. (Bakara 37) Burada Adem Allah’a tövbe ederek “Sen bana ağaca yaklaşma demiştin ama ben yanlış yaptım beni affet” dediğinde, Adem yanlış yaptığını itiraf ediyor, af diliyor. Adem yanlış yapınca kim doğru yapmış oluyor? Allah doğru yapmış oluyor. Adem iblisin yaptığının tam tersini yaparak kafir değil günahkar oluyor, af dileyip af oluyor. Çünkü ayette Şüphesiz Allah tövbeleri kabul eden merhamet sahibidir (Bakara 37) deniyor.

Günahkar Ya Da Kafir Olmak Bütün Mesele Bu

Bugün “Kur'an'ın hükmü kaldı mı” “bugün namaz kılmak yaşam şartlarına uymuyor” “başörtüsü saçmalıktır” “hac Araplara para yedirmektir” ne kadar böyle söz varsa kafirlik oluyor sebebi "Allah bu emirleri vermiş ama bunlar bize uymuyor" demiş oldukları için. Oruç mesela, bir insan “bütün gün aç durmak insan sağlığına olumsuz etkisi var, doktorlar az az sık sık yiyin diyor” dediği zaman Allah bilmiyor doktorlar biliyor demiş oluyor. İblis gibi, kendisini Allah’tan daha bilgili görmesi insanı kafir yapıyor. Diğer yandan bir insan dese ki "Allah oruç tutmamızı istiyor ama ben gevşeklik ediyorum tutmuyorum" bu adam emri kabul ediyor ama yapmıyor, günahkardır, Adem gibi.

Allah Bütün Günahları Bağışlar Mı?

Bazen insanların Allah'ın kendilerini bağışlamayacağını söylediklerini duyuyorum. İnsan ne günah işlerse işlesin Allah affeder çünkü Allah et Tevvap, el Gafur, el Gaffar, el Rahim'dir. Hiç bir günah Allah'ın affı ve merhametinden büyük olamaz. Bu yüzden insan hangi günahı işlerse ölmeden tövbe eder kendisini düzeltirse Allah affeder. Allah diyor ki Allah’ın merhametinden (ikramından) umut kesmeyin. Allah bütün günahları bağışlar.

Son ayetten bu ayetler sanki müşriklere söyleniyor gibi görünüyor, Allah müşriklere bile "Allah’ın merhametinden (ikramından) umut kesmeyin. Allah bütün günahları bağışlar" diyorsa kimse umutsuz olmamalı. Ayetin başlangıcı herkese hitap ediyor Ey kendilerini aşırı davranışlara sürüklemiş Allah kulları! Allah ateş dolu hendeklerde insanları canlı canlı yakan kafirleri iman edip tövbe ederlerse onları bile affedeceğini söylüyorsa bir Müslümanın kısa bir süre namazı bırakmasını, ara sıra içki, zina gibi günahlara girmesini daha kolay affeder.

Bu ayetlerde de tövbe ile beraber kendini düzeltme ve salih amel yapmak gerektiğini görüyorsun. Son nefesi vermeden her ne günah yaptıysak veya hangi emirleri yapmadıysak töbve edip kendimizi düzeltip salih amel yapmaya başlamalıyız ki Allah bizi affetsin.

Peygamberimizden Tövbe Duası

Son olarak peygamberimizin yaptığı dualardan birini göstereyim.

Tövbe ve istiğfar Nedir? - Nisa 110 - Abdülaziz Bayındır

Nisa 110-111. ayetlerle tövbe ve istiğfarın ne demek olduğu anlatılan güzel bir ders. Dinlemeni tavsiye ederim.