Namazları Cem Edebilir Miyiz? Öğlenle İkindiyi Akşamla Yatsıyı Birleştirme


Cem etmek birleştirmek demek. Tabi ki her namaz birleştirilmiyor. Mesela işten güçten çok yoğun olduğun günlerde öğlenle ikindiyi beraber kılabilirsin. Yine akşamla yatsıyı da beraber kılabilirsin. Ama ikindiyle akşamı ya da sabahla öğleni beraber kılamazsın. Peygamberimiz hiç bir sıkıntı yokken de tam tersi işi gücü çok yoğunken de namazlarını cem etmiştir. Sen de cem edebilirsin.

Namazı Cem Etme Hadisleri

Abdullah ibni Abbas şöyle dedi:“Rasulullah korku, yolculuk ve yağmur yokken, Medine’de öğle ile ikindi namazını birleştirerek 8 rekât, akşam ile yatsı namazını birleştirerek 7 rekât olarak kıldırdı dedi. Hadisin ravisi Veki Abdullah ibni Abbas’a “onu niçin yaptı?” dedim. Abdullah ibni Abbas “Rasulullah ümmetine sıkıntı ve zorluk vermemek için yaptı” dedi. (Müslim 705/50, 54, Buhari 612, Nesei 601, 602, Ebu Davud 1210, 1211, Tirmizi 187)

Abdullah bin Şakik şöyle dedi: “Bir gün Abdullah ibni Abbas ikindiden sonra güneş batıp yıldızlar ortaya çıkana kadar yani akşam namazının vakti çıkana kadar bize hitap etti. İnsanlar Namaz! Namaz! demeye başladılar. Derken Temim oğullarından biri onun yanına gelip “Namaz! Namaz! demeye başladı. Bunun üzerine Abdullah ibni Abbas o adama “ey anasız kalasıca! Sünneti bana mı öğretiyorsun?” dedikten sonra “ben rasulullah’ı öğle ile ikindiyi, akşam ile yatsıyı cem ederken yani birleştirerek namaz kılarken gördüm, dedi. Abdullah bin Şakik dedi ki “bu sözden dolayı göğsümde bir şeyler hissettim ve akabinde Ebu Hureyre’ye gelip bunu sordum. O da Abdullah ibni Abbas’ın sözünü doğruladı.” (Müslim 705/57)

Her seferinde sünnetten delil isteyenler bu hadisleri ve namazımızı cem edebileceğimizi bizden saklıyorlar. Namazı cem etme şartlarını herkes kendi durumuna göre değerlendirmeli. Gün içindeki yoğunluğuna göre öğlenle ikindiyi güneş batmadan bir seferde beraber kılabilirsin. Güneş battıktan sonra da akşamla yatsıyı beraber kılabilirsin. Hadiste gördüğün gibi hiç bir bahanen yokken bile namazlarını cem edebilirsin. Allah’ın huzurunda namazı cem etmeyi yasaklayanları şikayet edeceğim.

Diyanet veya diğer kurumlar niye anlatmamış bu hadisleri, peygamberimizin hiçbir mazeret yokken bile namazlarını cem ettiği zamanlar olmuş. Bugün yaşam, çalışma şartları zor koşullarda sürdürülüyor. İstanbul'da trafikten, kalabalıktan dolayı en yakın yerlerde bir yerden bir yere gitmek bazen üç saat sürüyor. Namazı cem etmeye en çok bu günlerde ihtiyaç var. Çok koşuşturmalı işlerde çalışanlar, şartlardan dolayı beş vakit namaz kılmaya vakit bulamayanlar var. Halbuki ihtiyaca göre her kurumda öğlen yemeği saatinde on dakika öğlenle ikindiyi cem ederek kılacak vakit ayrılabilse ya da iş yerleri imkan verse hem namazı atlamadan kılmış olurlar hem de iş yeri sahipleri için çalışma saatleri içinde namaz vakti ayırma sıkıntısı olmamış olur. İnsanlar ihtiyaç hainde işten çıktıkları vakit ya da evlerinde ya da camide de yatsıyla akşamı cem ederler ve böylece beş vakit namazı aksatmadan kılmış olurlar. Bu peygamberimizin “ümmetime zorluk olmasın” diye gösterdiği kolaylıktır, niçin anlatmıyorlar, siyasi otoriteler neden böyle bir düzen kurulması için gayret göstermiyorlar?

Yürürken Bile Namaz Kılabilirsin

Namazı cem edebildiğin gibi yürüyerek, atın, devenin üstüne, arabada, metroda, otobüste, trafikte beklerken vs vs namaz kılabileceğini biliyor muydun? Ayeti bu;

Bakara

Kovulmuş şeytandan Allah'a sığınırım

238. Namazlara özen gösteriniz ve Orta Namaza da dikkat ediniz. Allah’a gönülden boyun eğerek namaza durun.

239. Eğer (bir tehlikeden) korkarsanız; namazı yaya/yürüyüş halinde iken veya binek üzerinde iken kılabilirsiniz! Güvenliğiniz sağlandığında ise Allah’ı; daha önce bilmediğiniz ve O’nun size öğrettiği biçimde anın!

Diyelim işten çıkınca sen yoldayken akşam namazının vakti giriyor ve sen eve gidene kadar da çıkıyor. O zaman işten çıkarken abdest alıp, yolda akşam namazı vakti girdiğinde metroda, metrobüste, otobüste namazını kılabilirsin. Tabi rüku ve secde yapmadan sadece duaları, ayetleri okuyup Allah'ı zikrederek kılacaksın.

Ayrıntılı açıklama için Süleymaniye Vakfının namazların birleştirilmesi makalesini okuyabilirsin. Bütün mezheplere göre namazları birleştirme konusunu ele alınmış. Esas itibariyle peygamberimiz Kur'an'da bir sakınca olmadığı için “ümmetime zorluk olmasın” diye ruhsat kullanmış.

Namazların Birleştirilmesi - Süleymaniye Vakfı.pdf

Namazların birleştirilmesi neye göredir?